Gisterochtend was ik vroeg vertrokken voor de workshop ‘corrigeren en perklaarmaken’ van de Querido Academie in Amsterdam. En zeg nou zelf, hier wil je best dagelijks naar je werk gaan.

Bij binnenkomst zaten nog een aantal deelnemers te wachten aan een gezellige tafel, met in de rug een enorme boekenkast. Uiteraard met allemaal boeken van Querido. Uiteindelijk bleek er een grote groep aanwezig te zijn bij de workshop, met voornamelijk vrouwen. Rob Zweedijk die de workshop leidde vertelde al dat er meer vrouwen zijn dan mannen onder de redacteuren.

In een kleine zaal, met een hoog plafond (zoals je verwacht van een grachtenpand) hebben wij de gehele dag ijverig zitten lezen en corrigeren. Want tijdens een workshop moet er natuurlijk ook gewerkt worden, het heet niet voor niets WORK-shop, aldus Rob. We kregen een fictie-, non-fictie-  en vertaalde tekst. Er zat één pittige tekst over Homerus tussen die we moesten corrigeren. Ik haakte persoonlijk al snel af bij het lezen van de nogal ‘wollige’ tekst, kun je nagaan als je dit acht uur op een dag moet doen.  Je leest namelijk ook wel eens manuscripten die niet je persoonlijke smaak zijn. Een redacteur leest tussen de 40 en 100 pagina’s op een dag. Dat lijkt misschien niet veel, maar als je op alles in de tekst let, dan is het wel heel veel.  En dat ziet er dan ongeveer zo uit: ‘De tekst van Pride en Predjudice’

Tijdens het corrigeren gebruik je bepaalde tekens en zet je opmerkingen in de kantlijn, zonder daarbij de gehele tekst van de auteur te herschrijven. Dat is overigens niet altijd even makkelijk, zeker als het niet zo’n goede tekst is. De fictie tekst vond ik bijvoorbeeld heel erg leuk om te lezen, terwijl Rob het helemaal niks vond. Teveel studentikoze taal en de auteur probeerde te lollig te zijn. Dus ook het beroep van een redacteur heeft te maken met smaak, net als sommige wijzigingen die je dan aanbrengt. Als redacteur let je niet alleen op spelling, maar let je op heel veel aspecten en werkt je van groot naar klein. Zo begin je met de titel, dan theorieën die gebruikt zijn (bij non-fictie), volgorde van argumenten, opbouw alinea’s, zinnen, zinsverbanden, woordherhalingen, woordkeus, typefouten en tot slot interpunctie.

Overigens heb ik het hier de hele tijd over een bureauredacteur. Je hebt namelijk ook nog de fondsredacteur. Fonds is namelijk de verzamelnaam van alle boeken die verschijnen bij de betreffende uitgeverij. Deze redacteuren halen de auteurs en hun manuscripten binnen die zij willen uitgeven. Samen met deze redacteur beslist de auteur de grote lijnen van het verhaal. Worden er bijvoorbeeld personages geschrapt, of moet het einde eigenlijk het begin worden. Daarna komt het pas bij een bureauredacteur en ga je corrigeren en persklaarmaken. Vervolgens wordt het manuscript gezet en komt er een proefdruk, die ook weer wordt bekeken op fouten. Dan kan het als het goed is daarna definitief gedrukt worden. Erg mooi als je daar aan mee hebt mogen werken lijkt mij.

Rob Zweedijk bleek gedurende de workshop een bevlogen man met passie voor zijn vak en het boek. Hij wist leuke anekdotes te vertellen over het vak, zonder de betreffende auteurs en collega’s te noemen. Je hoorde de zaal denken, over welke auteur zal hij het nu hebben? Eentje heb ik zeker geraden, maar die kan ik helaas niet delen. Ik heb erg veel geleerd van deze workshop en ik betrapte mij er vandaag op dat ik toch anders naar een boek kijk tijdens het lezen. Maar ook een redacteur leest nog wel eens een boek in zijn/ haar vrije tijd, dus dan moet het knopje om. Ik kijk uit naar mijn eerst volgende manuscript die ik mag lezen om mijn nieuwe vaardigheden te kunnen toepassen.

Tot slot gingen we niet met lege handen naar huis. In de goodie bag zaten wat boeken uit het assortiment van Querido en twee keer een prospectus. Uit de prospectus kunnen boekhandelaren de te nieuw verschijnen boeken bestellen.

‘Veel meer dan boeken heeft men in het leven niet nodig’